Je leest het goed. De blogserie helse zomer – wat herfst werd – komt met deze blog tot een eind. Het is tijd om te bedenken wat al deze studie en kennis nu gebracht hebben. Waarom denk ik dat bepaalde zienswijzen waarschijnlijker zijn dan andere en wat doet dit met het beeld dat ik van/over God heb. De God waarvan ik geloof dat hij zowel liefdevol én rechtvaardig is. Per zienswijze bespreek ik de voornaamste punten alvorens ik tot een (soort van) conclusie kom. De volgende blog wordt dan weer eens lekker hap & snap :)
Voor wie hier pas aanhaakt, en voor wie domweg het spoor een beetje kwijt is geraakt in de afgelopen maanden, volgt hier eerst een overzicht van de eerdere blogs in deze serie.
Voorafgaand aan deze serie schreef ik in november vorig jaar deze blog waarin ik al speel met het idee voor bovenstaande blogserie. In april van dit jaar schreef ik een blog over indoctrinatie en de hel, ook van harte aanbevolen ;-) Nu komen de vier zienswijzen aan bod waarbij ik graag wil noemen dat ik de ‘discussie’ omtrent de vrije wil, en daarmee het calvinisme – arminianisme, voor nu buiten beschouwing laat. Dat hoop ik later nog eens op te pakken.
Ogenschijnlijk sterke Bijbelse onderbouwing alhoewel ik na deze blogserie onderken dat je met een bepaalde vooringenomenheid veel van de genoemde teksten leest. Subtiel of minder subtiel is me geleerd dat de hel inderdaad eeuwigdurend is en het lijkt wel of ik teksten zó lees dat ze hiermee in overeenstemming zijn. Met name het oneindige karakter van de hel heeft minder Bijbelse fundering dan ik dacht. In mijn gebrekkige kennis vind ik Jesaja 66 helemaal niet zo overtuigend op dit gebied. Ook Mattheus 25:46 is, in het licht van Hebreeën 9:12 heel anders te lezen. Dus de Bijbelse onderbouwing staat voor mij niet meer zo sterk als voorheen.
De sterkste twee punten tegen deze zienswijze zijn naar mijn idee:
De soms te gedreven houding van annihilationisten, om toch vooral aan te tonen dat de traditionele zienswijze het bij het verkeerde eind heeft, heeft me zo nu en dan geïrriteerd. Tegelijkertijd moet ik onderkennen dat ze hun huiswerk v.w.b. de exegese (zeer) goed gedaan hebben en met aannemelijke opvattingen komen bij teksten als Openbaring 14:11 (dit is de tekst die het sterkst wijst op de traditionele zienswijze), Jesaja 66:24 en Openbaring 20: 10. In de kern gaat het om het woord oneindig en ik denk dat er veel te zeggen is hier een scheiding aan te brengen tussen íets dat oneindig is, en de consequenties van dat iets die oneindig kunnen zijn. Dit adresseert één-op-één mijn bovenstaande twee bezwaren op de traditionele zienswijze. Daarnaast wordt er erg vaak gesproken over vernietiging, dood, verdelging en vergaan.
De sterkste twee punten tegen deze zienswijze zijn naar mijn idee:
Met veel interesse heb ik het boek ‘Love Wins’ van Rob Bell gelezen tijdens het lezen van het boek ‘Four Views on Hell’. Maar ook het hoofdstuk in Four Views vond ik boeiend, vooral omdat het relatief nieuw voor me was. Het boek van Rob Bell wist me niet te overtuigen en dit hoofdstuk deed het een heel stuk beter op dat gebied. Het ‘grote verhaal’ of ‘de rode lijn’ spreekt aan, maar levert exegetisch nogal wat problemen op en daar is naar mijn mening onvoldoende aandacht voor, juist omdat er op hoofdlijn wordt geredeneerd. En dat levert een spanning op die onopgelost blijft. In dat opzicht dat je dan de spanning van de traditionele zienswijze inruilen voor een andere spanning. Toegeven: alleen de universalisten hebben een goed antwoord op de (retorische) vraag: is het offer van Jezus niet groot genoeg om íedereen te redden? Dat brengt je snel van kunnen naar willen en redeneer zo maar door.
De sterkste twee punten tegen deze zienswijze zijn naar mijn idee:
Op voorhand wist ik eigenlijk al dat ik me niet zou gaan vinden in deze zienswijze. Niet per sé omdat ik feitelijk ‘weet’ (hoe arogant..) dat dit een niet-Protestantse zienswijze is, maar omdat voor mij de ’tussenstaat’ volstrekt nieuw is. Ik kan me gewoonweg geen bijbelteksten voor de geest halen waarin deze zienswijze gestaafd wordt. Dit hoofdstuk vond ik verder het moeilijkste hoofdstuk, maar de auteur zet het onderscheid tussen ’tevredenstelling’ (satisfaction) en ‘heiliging’ (sanctification) wel goed scherp neer. Daarmee neemt hij veel bezwaren van Protestanten weg, en daarmee ten dele ook mijn bezwaren. En nee, niet alle wegen leiden naar de hemel binnen deze zienswijze.
De sterkste twee punten tegen deze zienswijze zijn naar mijn idee:
Als je alles zo bij elkaar optelt dan kan ik niet anders dan concluderen dat ik mij het meest ’thuis’ voel bij het annihilationisme. Dat wil niet zeggen dat ik durf te beweren dat het zo zal zijn omdat volgens mij niemand daarover iets met enige zekerheid kan zeggen. Maar naar mijn bescheiden mening, uitgewerkt in deze 10 blogs, denk ik dat het annihilationisme een sterke basis heeft in de Bijbel. Niemand hoeft deze zienswijze te omarmen puur en alleen om maar van die worsteling met de traditionele zienswijze af te komen. Het annihilationisme biedt geen inferieure, zwak onderbouwde kijk op het einde der tijden, maar een volwassen en degelijk Bijbels onderbouwde zienswijze. Het is ook geen stap richting het door velen ‘gevreesde’ universalisme, zoveel mag inmiddels duidelijk zijn.
Voor hen die het vol hebben gehouden deze serie: ik ben erg benieuwd naar jullie overdenkingen en, mogelijk zelfs conclusies. Deel ze hieronder of mail me op info at geloofsvoer punt nl.
Sowieso tot bij de blog over de vrije wel! Als je wilt dan hè :-)
copyright © geloofsvoer - 2013-
Powered by YOOtheme.
Hey Renco. Interessante blogs! Ik heb laatst het boek raising hell gelezen van Julia ferwerda. Ook erg interessant naar mijn mening.
Groetjes Nelie
Hoi Nelie, leuk om te lezen dat je m’n blogs over de hel met interesse hebt gelezen. Ik zal het boek dat je noemt eens opzoeken. Groet, Renco
Trouwens vergeten te zeggen. Ik mis eigenlijk nog een zienswijze: het niet bestaan van een hemel en hel. Tot en met Jezus tijd werd er niet echt gesproken over wat er na je dood gebeurt (afhankelijk van welke interpretatie je volgt). Het koninkrijk van God refereert naar niet de hemel maar juist naar het hier en nu op aarde. Althans dat is één interpretatie. Wat ik zo interessant vind is dat niemand Jezus vroeg na zijn opstaan hoe het was. Hoe de hemel of hel is houdt ons nu zo bezig en als iemand nu uit de dood zou opstaan zou iedereen aan zijn of haar lip hangen om te weten hoe het daar boven is. Waarom was dat toen voor de discipelen geen interessante vraag?
Mocht je nog zin hebben om hier wat licht op te werpen…. graag
Groetjes Nelie
Hoi Nelie, ter info: ik lees het boek op dit moment en hoop er op een later tijdstip op terug te komen. Groet, Renco