De ondeelbaarheid van genade

De afgelopen twee weken ging het over luisteren naar God (deel 1, deel 2). Nu heb ik de wens geuit hier nog een aantal blogposts aan te wijden, maar omwille van de afwisseling doe ik dat niet direct nu al. Vandaag wil ik met jullie nadenken over het begrip genade en hoe we dat toepassen op ons eigen leven en de levens van anderen.

Much & many

Tijdens de Engelse les kreeg ik vroeger al snel door dat je bij sommige zelfstandig naamwoorden ‘much’ zegt en bij sommige ‘many’. Nu heb ik Engelse grammatica grotendeels op gevoel weten te halen (hoe klinkt het? hoe ziet het er uit wanneer je het opschrijft?), maar dit onderscheid begreep ik uitstekend. Het zegt iets over of je één ‘iets’ kunt hebben van iets. Eén huis, geen probleem, dus: ‘many houses’. Eén geld, dat klopt niet dus: ‘much money’. Voor wie dit minder snel pakt, check deze link. Je voelt het al aankomen: ook genade is zo’n woord dat je niet kunt tellen/delen. Als in: jij krijgt 2 genade en jij 12. ’t Is bijna lachwekkend wanneer je het zo opschrijft. Maar deze constatering heeft nogal wat implicaties. Je krijgt ’t of je krijgt ’t niet. Niemand krijgt het een beetje.

Onderscheid

Maar o o o, hier gaat het mis hé. Bij mij althans wel. Want veel mensen maken (bewust of onbewust) wel degelijk onderscheid in ‘overtredingen’ en daarmee dus ook in de benodigde hoeveelheid ‘genade’ om weer in het reine te komen met God. In de maatschappij voelt het toch heel normaal om onderscheid te maken in overtredingen (tikje wettisch hier, forgive me)? Een snoepje “proeven” in de drogist versus iemand doden. Beide mag niet, maar iemand doden voelt toch zeker als een veel zwaardere overtreding. Ons strafrecht is gestoeld op dit onderscheid.

Beter dan..

We kunnen niet in iemands hart kijken, maar God kijkt wel degelijk in dat van ons. Daar vindt Hij de ware motivatie om dingen wel of (juist) niet te doen. Maar daar vindt Hij ook onze veroordelingen richting anderen. Dit kan in de meest kleine dingen zitten. Bijvoorbeeld: in een kerk zijn niet alle gemeenteleden even actief. Niet iedereen kan zich op eenzelfde manier inzetten, maar ook niet iedereen wíl zich inzetten op de gevraagde manier. Een herschikking van prioriteiten is vaak vereist, maar niet iedereen is bereid dat te doen. Zo lijkt.

Vragen

En de groep mensen die zich wel (flink) inzet: doen die dat om waardering te krijgen van anderen? En hoe denken zij in hun hart over hen die zich niet inzetten? Voelen wij ons dan niet al snel beter? Leven wij niet een beter leven door ons zo in te zetten voor onze gemeente? In vergelijking met die ander, hebben we dan wellicht een onsje genade minder nodig? Dit zijn vragen die leven merk ik, ook bij anderen. Niet constant, maar zo nu en dan. Vooral wanneer het schrijnende tekort aan mensen weer eens de kop op steekt.

Onzin

Het is niet onze eigen inzet die maakt dat we iets verdienen. Het is ook niet het gebrek aan andermans inzet dat hij/zij iets niet verdient. Wie zijn wij om daarover te oordelen? Wie kan er kijken in het hart van de ander? God deelt zijn genade uit. En hoe. We hoeven er alleen maar om te vragen omdat Jezus voor ons de weg bereid heeft.

2 Timoteüs 1: 9-10
Hij heeft ons gered en ons geroepen tot een heilige taak, niet op grond van onze daden, maar omdat hij daartoe uit genade besloten had. Deze genade was ons al vóór alle tijden gegeven in Christus Jezus, maar nu is ze bekend geworden doordat onze redder Christus Jezus is verschenen, die de dood heeft vernietigd en onvergankelijk leven heeft doen oplichten door het evangelie.

Daar staat het. Laat we onze heilige taak en ons leven op ons nemen en ons niet richting anderen voorstaan op onze daden. God heeft zelfde de genade al gegeven “vóór alle tijden (..) in Jezus”. We hebben het allemaal nodig. En Gods genade is de beste in zijn soort.

Romeinen 5: 15
Maar de genade gaat zijn overtreding verre te boven. Door de overtreding van één mens moesten alle mensen sterven, maar de genade die God aan alle mensen schenkt door die ene mens, Jezus Christus, is veel overvloediger.

Amen.

ps. mogelijk schrijf ik later nog eens licht filosofisch over de valkuil waarin de motivatie achter handelen zo zwaar gaat wegen voor ons dat het handelen zelf uit het oog verloren wordt. God ziet beide.