Enneagram type [vul 1-9 in]

Twee weken terug schreef ik (een beetje) over de enneagram, nav het boek dat ik las: ‘The Sacred Enneagram: Finding Your Unique Path to Spiritual Growth‘. Nee, geen bescheiden titel. In deze blog ging het eigenlijk nauwelijks over het enneagram zelf, en daarom vandaag alsnog een blog over de negen types uit het enneagram. Ik verklap alvast dat ik niet bijzonder aangesproken werd door wat ik er over las in het genoemde boek. Toch bemerk ik een nieuwsgierigheid bij mezelf. Toch maar eens een test doen?

Enneagram

Vanzelfsprekend wordt uitgebreid stilgestaan bij wát het enneagram (niet) is. Het is niet simpel een persoonlijkheidstest, maar het laat zien hoe we ‘verdwaald zijn geraakt’ en hoe we de weg terugvinden naar onze ‘ware zelf’. Ofwel: het enneagram laat negen wegen zien over hoe we in de leugen over onszelf geloven, negen manier om van deze illusies af te komen en negen wegen om ons pad terug naar God weer te vinden. Het irriteert me dat de schrijver zo z’n best doet het enneagram te ‘verchristelijken’. Kennelijk moet dat werk eerst verzet worden om de mogelijk weerstand bij de christelijke lezer weg te nemen. Occult? Enfin.

Verder wilde ik jullie, alleen al omwille van de plaatjes, deze link niet onthouden.

De negen types

Tja, die wil je dan toch wel weten, niet? Nou, hier komen ze!

Type 1 – perfectionist (lichaam, instinct)

• streeft naar principieel vakmanschap als morele plicht
• angst over slecht zijn, gebalanceerd, gebroken, corrupt
• de behoefte perfect te zijn
• fixatie: haatdragendheid – passie: woede
• heilig idee: perfectie – deugd: gemoedsrust
• als kind bekritiseerd, gestraft of niet goed genoeg gevonden
• verder lezen (Engels)

Type 2 – helper (hart, gevoel)

• streeft naar vrijgevende liefde middels zelfopoffering
• angst over niet geliefd zijn
• de behoefte nodig te zijn
• fixatie: mooipraterij – passie: trots
• heilig idee: wil, vrijheid – deugd: nederigheid
• als kind alleen liefde ervaren in het helpen en tevreden stellen van anderen
• verder lezen (Engels)

Typ 3 – volbrenger (hart, gevoel)

• streeft naar waarderende erkenning door successen
• angst over waardeloos zijn, zonder eigen waarde
• de behoefte succesvol te zijn
• fixatie: ijdelheid – passie: bedrog
• heilig idee: harmonie, hoop – deugd: authenticiteit
• als kind alleen beloond voor wat ze gedaan hebben, en hoe goed
• verder lezen (Engels)

Type 4 – individualist (hart, gevoel)

• streeft naar de ontdekking van identiteit voor trouwe authenticiteit
• angst over gebrek aan identiteit of significantie
• de behoefte speciaal of uniek te zijn
• fixatie: melancholie – passie: jaloezi
• heilig idee: afkomst, herkomst – deugd: gelijkmatigheid
• als kind verlaten door één of beide ouders (verzorgers)
• verder lezen (Engels)

Type 5 – observeerder (hoofd, overdenking)

• streeft naar besluitvaardige duidelijkheid door goed overdachte conclusies
• angst over hulpeloos zijn, incompetent, onbekwaam
• de behoefte waar te nemen
• fixatie: gierigheid – passie: hebzucht
• heilig idee: transparantie – deugd: afstandelijkheid
• als kind geen betekenisvolle interactie, emotie of affectie ontvangen
• verder lezen (Engels)

Type 6 – hoeder (hoofd, overdenking)

• streeft naar evenwicht en constanten door zelfverzekerde loyaliteit
• angst over zonder steun en leiding te zijn
• de behoefte er zeker van te zijn
• fixatie: lafheid – passie: angst
• heilig idee: kracht, geloof – deugd: moed
• als kind opgevoed in een onvoorspelbare situatie zonder veilige eigen plek
• verder lezen (Engels)

Type 7 – dromer (hoofd, overdenking)

• streeft naar denkbeeldige vrijheid voor inspirerende onafhankelijkheid
• angst over gevangen zijn in pijn en ontbering
• de behoefte pijn te vermijden
• fixatie: planmatigheid – passie: gulzigheid
• heilig idee: wijsheid – deugd: eenvoud
• als kind verstoken van zorg, of vroegtijdig van zorg weggehaald
• verder lezen (Engels)

Type 8 – confronteerder (lichaam, instinct)

• streeft naar bevlogen intensiteit voor ongebonden autonomie
• angst over geschaad worden, gecontroleerd, misbruikt
• de behoefte tegendraads te zijn
• fixatie: wraak – passie: lust
• heilig idee: waarheid – deugd: onschuldigheid
• als kind opgegroeid in een onveilige omgeving en te vroeg volwassen moeten worden
• verder lezen (Engels)

Type 9 – bemiddelaar (lichaam, instinct)

• streeft naar harmonieuze vreedzaamheid als overeenkomstige rust
• angst over verloren zijn, afgescheiden, gefragmenteerd
• de behoefte te vermijden
• fixatie: gemakzucht – passie: luiheid
• heilig idee: liefde – deugd: daad
• als kind over het hoofd gezien of verwaarloosd
• verder lezen (Engels)

Wat ik weglaat (uit het boek)

Veel. Omwille van de ruimte en de complexiteit ga ik niet nader in op de ‘vleugels’ van elk type, noch op integratie en desintegratie. Ook de indeling in ‘Intelligence Centers’ benoem ik niet. Of alle andere triades die op het enneagram te leggen zijn. De geloofwaardigheid is het hele idee van het enneagram boet er mijns inziens nogal op in. Aan het einde van het boek had ik het idee dat de hele wereld te verklaren zou zijn adhv het enneagram. De schrijver slaat een beetje door naar mijn smaak. En ik laat nog véél meer weg, ook interessante punten.

Verder is er ook veel kritiek op het enneagram waar ik het boek nauwelijks aandacht aan wordt besteed (al stoorde dat me minder). Check bijvoorbeeld dit artikel nav een recente promotie op het enneagram aan de Radboud Universiteit in Nijmegen.

De schrijver raadt aan deze (betaalde) test te doen om je eigen type te ontdekken. Uiteraard kan je ook meer lezen over de diverse typen om zo tot een conclusie, en inzicht, te komen.

Mijn conclusie

Voor mij is het enneagram nog steeds interessant en ik ga binnenkort zeker de (betaalde) test doen. Dit vooral omdat ik (meer) zelfkennis waardevol vind en dit mij mogelijk helpt. Mogelijk. Wat dat betreft sluit ik me wel aan bij de scepsis die je proeft bij Matt in deze recente Badchristian Podcast (start op 27:10) met een andere schrijver over het enneagram, Chris Heurtz.

De wens tot zelfkennis is ook uit te leggen als narcistische trek. Ik hoop het niet. Maar behoefte de wereld wat beter te begrijpen door mensen in vakjes te stoppen heb ik niet zozeer. Wil je meer lezen over enneagram? Dan zijn er talloze websites en boeken die je meer info geven. Hier op geloofsvoer.nl schrijf ik er mogelijk nog een keer over als ik m’n test gedaan heb ;-)