Als lezer van de Trouw maakte ik kennis met columnist Welmoed Vlieger, die ik ook op Twitter volg met ruim 3.000 anderen. Het is niet zo dat ze mij elke week weet te ‘pakken’ (hoeft ook niet), maar toch vaker wel dan niet. Deze week een column met veel te lange titel ‘Deze leegte is geen lege leegte, maar leegte als beschikbaarheid’.

Net als in het boek van Torfs wordt hier – hoe kan het ook anders – de coronacrisis aangehaald. Achteraf bezien was die eerste golf nog wel te doen, stelt Vlieger. Inmiddels zijn de perspectieven voor de lange termijn weinig rooskleurig. Noch voor de volksgezondheid, noch voor de economie. Hoe nu verder, wanneer is dit voorbij, wat te doen? Hoe leren we voorlopig leven met deze crisis? Het zijn vragen die we onszelf stellen. Ik stel ze mijzelf.

Vervolgens haalt ze een Joodse schrijver (Etty Hillesum) aan, en citeert haar: “Je moet ondanks de vele mensen, de vele vragen, de veelzijdige studie, altijd een grote stilte met je meedragen, waarin je je steeds terugtrekken kan, ook te midden van het grootste gewoel en midden in het intensiefste gesprek.” Woorden die zijn geschreven in haar dagboek tijdens de Twee Wereldoorlog. Vroeg of laat beland je in een situatie waarin er geen grip meer is en geen perspectief. Je weet: ‘dit kan ik zelf niet meer organiseren’. Minder praten.

En verder volstaat het hier de laatste zinnen uit de column van Welmoed Vlieger één-op-één over te nemen.

Wat dan overblijft is de mogelijkheid om je in die stilte terug te trekken. Hillesum wist dat dit geen lege stilte is, geen lege leegte, maar leegte als beschikbaarheid.

In de Bijbel heeft deze stilte een bijzondere naam: JHWH. En die betekent: ik zal er zijn.

Die naam is er, altijd, eeuwig en onveranderlijk.

In die naam sterft de oude mens met zijn schijnbare zekerheden.

In die naam licht een beschikbaarheid op die ons niet over het hoofd ziet, maar die wij in alle drukte zo vaak over het hoofd zien.

Totdat tot onze verbijstering onze wereld stilstaat. Dan blijkt er ineens ruimte te zijn als uitnodiging om als nieuwe mens op weg te gaan.