Skip to main content

4x over (profetisch) spreken

Vandaag vier kritische vragen om zelf vast te stellen of je jouw spreken richting de ander kan zien als profetisch, of niet. Ofwel: Prophet or Ass.

Sinds een tijd werk ik voor een (niet-kerk) gemeente in noord Limburg. Vanwege de reistijd overnacht ik daar eens per week. Ik zit daar in een herberg – roept direct Bijbelse associaties op – tussen de agrarische bedrijven van immense omvang. Nee, kneuterboeren vind je daar niet. Wel is het mooi recht toe recht aan en geschikt voor ’n rondje hardlopen. Nadat het thema profetie in onze gemeente ter sprake kwam (inclusief bijbehorende verlegenheid) besloot ik een podcast te luisteren getiteld: Prophet or Ass. Veelbelovend dus.

Podcasts

Het zal jullie niet ontgaan zijn dat ik in het afgelopen jaar het medium podcast ontdekt heb. Het begon allemaal bij de BadChristian podcast, en groeide uit naar The Pastor With no Answers, The Reformed podcast, Lead Singer Syndrome, Break it Down, RELEVANT, Never Was, Rethinking Hell en – jawel – Free Sex. Onlangs voegde ik daar mijn eerste luisterervaring bij de The Liturgists podcast aan toe. Dit alles gaat op ’n Android apparaat echt uitstekend met de app Pocket Casts. Tot zover de reclame.

Prophet or Ass

In de afgelopen maanden hebben we binnen onze gemeente gesproken over het onderwerp profetie. Of beter: de gave van de profetie. Zonder hier verder inhoudelijk op het gesprek binnen onze gemeente in te gaan, wil ik wel één onderwerp bespreken in deze blog: hoe kan je profetie toetsen? In meer Amerikaans, populaire podcast-titel termen: wanneer ben je werkelijk ‘een profeet’ (of doe je i.i.g. profetische uitspraken) en wanneer ben je gewoon een ‘ass’? In deze context wordt daar mee bedoeld: ‘a foolish or ridiculously pompous person’. Ofwel: ben je niet gewoon dom of hoogdravend?

En met profeteren bedoelen we dit. Meer alledaags: het gevoel hebben dat je op een bepaald moment iets tegen een ander wilt/’moet’ zeggen zonder dat je zelf goed weet waar dit vandaan komt. In de praktijk blijkt het meer dan eens een (onverklaarbaar) ‘schot in de roos’ te zijn.

Liturgists

The Liturgists Podcast wordt (inhoudelijk) gemaakt door Michael Gungor en Mike McHargue. Beide zijn geen onbekenden: Michael Gungor ken je waarschijnlijk als muzikant terwijl je Mike McHargue misschien beter kent als Science Mike. Wat mij betreft een prima duo. In de betreffende podcast ‘Prophet or Ass‘ praten ze over dit onderwerp met Rachel Held Evans. Ook geen onbekende zou ik willen zeggen. Aan het einde van de podcast komt Mike met een aanpak waarmee je voor jezelf kunt nagaan of, en zo ja hoe, je profetisch kunt spreken zonder dom of hoogdravend te zijn. Inspirerend.

(1) Eerlijkheid en vijandigheid

Ben ik eerlijk in het communiceren naar de ander en doe ik dat zonder vijandigheid? Je kan pas eerlijk zijn naar iemand wanneer er geen sprake is van vijandigheid. Wanneer dat wel het geval is, kan je pas de waarheid tegen de ander zeggen (of: profeteren) als je de vijandigheid hebt geadresseerd.

(2) Voor of tegen iemand

Geef ik uitdrukking/woorden aan een mening of een wens van een ander, of heb ik juist kritiek op iemand of iets? Wanneer je ontdekt dat het laatste het geval is, kan er geen sprake zijn van ‘waarheid spreken’ of profeteren. Alhoewel het goed kan zijn op te komen voor de rechten van anderen (door ergens kritisch over te zijn), heeft ergens op tegen zijn weinig zin als doel op zich.

(3) Mijn eigen belang

Wat heb ik er zelf aan als ik dit tegen de ander zeg? Wat is mijn motivatie? Wanneer je er zelf iets aan hebt de ongemakkelijke waarheid te zeggen tegen iemand, is het verstandig je motieven nog eens goed na te gaan. Immers, wanneer je er zelf emotioneel, financieel of op een andere manier voordeel bij hebt kan (zal?) je meer neigen naar ‘ass’ dan naar ‘prophet’.

(4) Sociale druk

Word ik in het spreken gedreven door mijn sociale identiteit? Als ik waarheid wil spreken richting een ander, of wil profeteren als je dat beter vindt klinken, dan is het goed om na te gaan in hoeverre je directe omgeving zal instemmen met wat je gaat zeggen. In veel (kerk)culturen zijn er ‘gevleugelde uitspraken’ die kunnen rekenen op veel goedkeuring. Ze betekenen dan allicht meer voor je eigen (sociale) identiteit dan voor de ander tot wie je ze richt.

Bovenstaande vier punten zijn ontleend aan de genoemde podcast en deze blogpost.

Kritische vragen

Persoonlijk vind ik bovenstaande vier vragen praktisch bruikbaar en gezond kritisch. Nu houd ik mij niet dagelijks bezig met profeteren (to say the least), maar in de meer ‘alledaagse’ omschrijving die ik eerder gaf in deze blog herken ik mezelf soms wel.

Als (jeugd)ouderling heb ik wel eens de impliciete druk ervaren bepaald kerkjargon te gebruiken (punt 4) in een situatie. Ik heb ook wel eens gebeden voor een ander op een manier waarvan ik achteraf denk dat de ander mij vooral een goede bidder vindt nu (punt 3). Helemaal eerlijk zijn kan soms ook lastig zijn en dan probeer ik de zaak te ‘verzachten’ en ongemerkt daarmee af te zwakken (punt 1). Het minst herken ik me in punt 2 omdat ik, volgens mij, zoveel mogelijk opbouwend ben in mijn woorden en gebeden. Maar daar zal ik zeker minder vaak in slagen dan ik denk.

Nou ja, stof tot nadenken en zelfonderzoek zeg maar. O ja, kom ik weer uit op die belofte over een blog over zelfonderzoek in de context van het Avondmaal… Misschien over twee weken.

Reactie

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Meer over Renco Schoemaker

Renco is ruim 35 jaar, man en vader van twee. Hij was eerder jeugdouderling in zijn gemeente in Zwolle. Hij mag graag fietsen, hardlopen, tv series kijken en bloggen. Luistert tot slot graag naar harde christelijke herrie.