Skip to main content

Kennis en verantwoordelijkheid

Bij het kijken van de docu The Cove komt de activist in je naar boven. Kennis creëert immers verantwoordelijkheid, toch? Een bespreking en verkenning ineen.
| Renco Schoemaker |

Afgelopen week keek ik samen met zwager Len de documentaire ‘The Cove‘ zoals ik mij plechtig voornam bij het schrijven van deze agenda voor de tweede helft van dit jaar. Net als de docu Blackfish bij tijd en wijlen een erg ongemakkelijke zit. Vandaag wil ik de documentaire zelf kort bespreken zodat ik daarna nog even met je kan nadenken over wat we hier nu mee moeten.

Rood water

Bij dergelijke documentaires is het van belang te weten dat wat je te zien krijgt geen objectieve weergave van de werkelijkheid is. Althans, wat gefilmd wordt zal ook zo hebben plaatsgevonden, maar in de interviewkeuze, de muziek, de montage heeft men een duidelijke agenda: de kijkers overtuigen van het leed dat plaatsvindt in deze baai. De Amerikaanse komaf doet hier helaas wel wat aan af (oversentimenteel). Ze wil ons in ieder geval duidelijk aanzetten tot actie (“You are either an activist or a passivist.”). En dat lijkt me goed.

In het Japanse dorpje Taiji worden elk jaar enkele tienduizenden dolfijnen afgeslacht. Omdat dolfijnen bijna alles op gehoor doen (sonar), zijn ze gemakkelijk bij elkaar te drijven door met hamers op stalen buizen te slaan die in het water steken. Eenmaal aangekomen in de baai worden de dolfijnen omsloten met netten. Men pikt de jonge vrouwtjes eruit, ketens als Sea World (daar heb je ze weer) betalen er tot zo’n 150.000 dollar voor. Alhoewel hun gevangenschap rest, is het beter dan wat de ‘rest’, naar mijn schatting zo’n 100 (per dag voor enkele maanden per jaar), wacht in een afgeschermde en bewaakte baai (‘cove’) even verderop: massale afslachting waar je misselijk van wordt.

Kennis en verantwoordelijkheid

Spanning

Net zoals Blackfish is The Cove zo nu en dan echt spannend. Met een mix van verbazing, verwondering en boosheid kijk je naar Japanners (incl. politie, ambtenaren, burgemeester) die letterlijk koste wat kost iedereen weg proberen te houden bij de baai. Het team van activisten slaagt er uiteindelijk in ’s nachts diverse gecamoufleerde camera’s te plaatsen; onder water, op de rotsen en in de lucht (onder een bestuurbare helikopter en een mini zeppelin).

Wat deze camera’s de daarop volgende dagen registeren wordt zonder voice-over, zonder muziek aan je getoond. Met scherpe pinnen prikken ze de dolfijnen in de ruggengraat waarna ze nog minuten lang, hevig bloedend, door zwemmen. Totdat ze het opgeven en onder de waterspiegel verdwijnen. En je weet: dit gebeurt vandaag de dag nog steeds terwijl de documentaire uit 2009 is. Onbegrijpelijk.

Onwetendheid

Deze massa’s dolfijnenvlees (600 dollar voor een dode dolfijn) belandt op het bord van de veelal onwetende Japanner. Het wordt verkocht onder een andere naam (paardenvlees-rundvlees, anyone?) terwijl het vlees ook nog eens een giftige hoeveelheid kwik bevat. Tegelijkertijd stelt de burgemeester voor het een verplicht onderdeel te maken van de lunch op de basisschool. Uiteindelijk ziet men hier van af, maar als kijker verbaas je je over hun ignorance (we hebben daar niet een goed Nederlands woord voor). En dan is ie afgelopen. We nemen nog een slok drinken, eten de laatste tucjes op. Volgende week maar eens richting Harderwijk. Of toch niet?

Verantwoordelijkheid

Zwager Len was onlangs nog in het Dolfinarium in Harderwijk. Oprecht een leuke dag gehad al begon die wel wat bijzonder omdat bij de ingang een menigte hevig actie voerde tegen de in gevangenschap levende dolfijnen. Je gaat, zogezegd, toch anders naar binnen. Na het kijken van The Cove is het makkelijk te roepen: nooit meer naar een dolfinarium! Maar ja, onlangs zag ik de erg sterke documentaire ‘Inside Job‘ over de oorzaak van de recente mondiale economische crisis. Nooit meer naar een bank? Gelukkig heb ik nog nooit een documentaire gezien over het maken van mijn mobiele telefoon. Consequent als ik probeer te zijn roep ik dan, in the heat of the moment, “nooit meer een mobiele telefoon’! Nooit meer kleding uit Aziatische landen! Nooit meer naar de dierentuin!

Lekker flauw zal je misschien denken, maar hoe dienen we ons als christenen te verhouden tot het onrecht wat plaatsvindt in de wereld. De verandering begint bij jezelf, wetende dat je invloed allicht beperkt is, maar zeker niet gelijk is aan nul. Het feit dat je wéét welk leven een kip heeft gehad die als kiloknaller verpakt in je karretje ligt legt ons toch ook de verantwoordelijkheid op juist te handelen? Waar wat betekent dit in ons alledaagse leven?

Volgende week

Om niet wederom een blog te schrijven die ik vanwege haar lengte moet opknippen in drie delen, nodig ik Len van harte uit volgende week eens verder te gaan waar ik hier eindig. Wat zegt de Bijbel over dit alles? Hoe kunnen we de verantwoordelijkheid verenigen met onze financiën en de afwezige drang een activist te worden? (Ik ben overigens erg blij met activisten, maar ik denk tevens dat dit niet voor velen is weggelegd.) Wat is de verhouding mens en dier en in hoeverre staan dieren in dienst van de mensen? Waar ligt de grens? Hoe voorkomen we dat we afgestompt raken om zo geen nieuwe kennis op te hoeven nemen om zo ook de daarbij komende verantwoordelijkheid uit de weg te gaan?

Kennis creëert verantwoordelijkheid. Toch?

Iets meer over auteur Renco Schoemaker

Renco is ruim 35 jaar, man en vader van twee. Hij was eerder jeugdouderling in zijn gemeente in Zwolle. Hij mag graag fietsen, hardlopen, tv series kijken en bloggen. Luistert tot slot graag naar harde christelijke herrie.

Categorieën

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.