10. Peaky Blinders
Seizoen 6
Alhoewel ik Peaky Blinders door de jaren heen met plezier keek, landde ‘ie nooit eerder in mijn eindejaarslijst. Dat vond ik onterecht en daarom nu wel (nipt). Het is veel stijl boven inhoud, maar in het zesde seizoen kwam daar wat mij betreft verandering in toen alles bij elkaar kwam in de finale zoektocht van Tommy (Cillian Murphy). De schermtijd van andere personages kwam daaronder te lijden, maar ik was helemaal aan boord. De kostuums, de props, de cinematografie; het klopt allemaal. Tommy komt natuurlijk weer in de problemen vanuit verschillende kanten door zijn ongeremde ambitie, of beter: megalomanie. Als kijker smacht je weer naar een gelikte alles-in-één-oplossing. Maar komt die nu ook weer?
9. Our Boys
Seizoen 1
Toegeven, deze stond al een tijdje op de to-watch list. Ik keek ‘em direct na de Israëlisch serie Valley of Tears die deze lijst net niet haalde. Na Our Boys keek ik Unorthodox maar ook die haalde het niet hier. Maar HBO’s Our Boys dus wél. Centraal staat de moord op een Palestijnse jongen in 2014 en de daaropvolgende moord op drie Joodse jongens. Dit brengt de spanningen tussen Joden en Palestijnen (o ja, kijk ook Mo!) op een ongekend hoog niveau. De voertaal is gelukkig níet Engels, maar logischerwijs Hebreeuws en Arabisch. Ik vond vooral de rollen van Simon (Shlomi Elkabetz) en Avishay (Adam Gabay) de serie dragen, maar ook de ogen van vader Hussein Abu Khdeir (Johnny Arbid) voegden diepte toe (i.t.t. de moeder).
8. Informer
Seizoen 1
Volgens mij tipte Dick mij lang gelezen eens op deze serie, net als Patrick Melrose eerder. Beide bleken goede tips. Informer is spannend, zeer spannend. Acteurs Paddy Considine (Peaky Blinders, The Third Day), Bel Powley (Everything I Know About Love, The Morning Show) en nieuwkomer Nabhaan Rizwan (Station Eleven, Industry) zijn aan elkaar gewaagd. Ze zetten met een goed geschreven script een (hels) avontuur neer waarbij het goed opletten is. De Britten maken vrij veel wat dit soort spannende politie(thriller)series, maar deze ging onder m’n huid zitten, in a good way. De wereld van de informanten is een verraderlijke en Shar (Rizwan) zakt er in weg. Als kijker heb je dat al eerder in de gaten dan hemzelf. Lafheid zit in ons allen.
7. Time
Seizoen 1
Acteur Sean Bean is internationaal vooral bekend als Ned Stark in zijn te korte bestaan in Game of Thrones. Maar ik was vooral onder de indruk van zijn ingetogen rol als priester in de serie Broken. In Time tapt hij uit datzelfde getormenteerde vaatje én heeft hij als tegenspeler de immer sterke Stephen Graham (Al Capone, John Corbett). Beide spelen ze zeer overtuigende rollen als resp. Mark Cobden en Eric McNally. De eerste gevangene en de tweede gevangenbewaarder. Mark krijgt het zwaar te verduren, maar in zijn omgang met tegenslag wint hij het respect (en de bewondering?) van Eric. Nergens ligt het er dik bovenop, nergens wordt het cheesy. Het is vooral errug goed (bloopers, anyone?). Slechts drie episodes.
6. The Responder
Seizoen 1
Martin Freeman landde eerder in mijn lijst via Sherlock en op dit moment kijk ik Breeders. Daartussen was de eer aan The Responder na voorgangers Fargo en zelfs The Office. In deze vijfdelige miniserie speelt hij politieagent Chris Carson die constant ‘on edge’ is tijdens en na zijn nachtdiensten. Freeman deed dat al met succes als vader Paul in Breeders, maar als Carson is hij fenomenaal. Het is een zware zit waarin de catharsis simpelweg niet lijkt te komen en als ‘ie komt is het zeer bescheiden. Dit is een rauwe, harde en soms zeer spannende serie. Alhoewel zijn moeder stelt dat ‘Everyone matters’ meent hij zelf ‘They really don’t’ en je begrijpt volkomen waarom hij dat zegt.
5. My Brilliant Friend
Seizoen 3
Jaja, alweer deze serie in mijn eindejaarslijst. Voor mij klikt alles nog steeds goed in dit Italiaanse, meeslepende coming-of-age drama tussen Lila en Lenù. Inmiddels zijn ze in de 20 en is de kloof tussen hen vergroot: Lenù vertrok immers uit Napels en werd een succesvol schrijver terwijl Lila bleef en zwaar werk verricht in de lokale vleesfabriek. De levensfase is duidelijk aders – er komen kinderen bij – maar de onderlinge liefde, afgunst en schaamte zijn onverminderd aanwezig. Vooral Lila is heerlijk fel, (juist) ook tegen de dromerige Lenù. Actrices Margherita Mazzucco en Gaia Girace zijn met succes ouder gemaakt, maar de rek is er uit. In het 4e en laatste seizoen komen er nieuwe acteurs. En die muziek en taal hè!
4. This is Going to Hurt
Seizoen 1
Series met Ben Whishaw mag ik graag kijken. Dat zijn er niet zoveel, maar na The Hour en Fargo is hij op een of andere manier blijven hangen. AMC levert met This is Going to Hurt een zeer origineel en aangrijpend (ziekenhuis)drama af waarin Whishaw dokter Adam Kay vertolkt. De serie is gebaseerd op de memoirs van de echte Adam Kay. De serie toont de armoedigheid en gebrekkigheid van de NHS, maar dit punt is niet dominant. Dat is de slopende vermoeidheid die resulteert in fouten. Fouten die Adam direct al in aflevering één maakt en gaandeweg zijn gemoed verzwaren. Daar komt bij dat hij naast kundig ook een pestkop is, zeker tegen Shruti. Het emotionele einde zal je niet onberoerd laten.
3. Borgen
Seizoen 4
Borgen seizoen 1 t/m 3 waren goed, erg goed. Op zich jammer dat de serie stopte, maar anderzijds is de vraag of een vierde seizoen 10 jaar later dan een goed idee is… Daar kan ik kort en duidelijk over zijn: ja! Brigitte Nyborg wordt andermaal met verve gespeeld door Sidse Babett Knudsen. Een prettig weerzien was het ook met rollen Katrine, Torben, maar bovenal met nieuwkomer Asger die gespeeld wordt door Mikkel Boe Folsgaard die ik eerder zag schitteren in het o zo mooie, en eveneens Deense Arvingerne (The Legacy). Borgen ‘Power & Glory’ levert wederom een actueel, spannend politiek spektakel af waarin Brigitte het vak van politiek bedrijven (ook wel: konkelen) nog niet verleerd is. Knap!
2. Dopesick
Seizoen 1
Dopesick wist mij (en vrouwlief) onverwachts enorm te boeien. Het verhaal van de opioïdencrisis na de (op)komst van het gepatenteerde, verslavende OxyContin is weliswaar schokkend, maar het is vooral de wijze waarop het verteld wordt die zeer boeit. Michael Keaton speelt een prachtrol als Dr. Finnix, maar ook Peter Sarsgaard en Kaitlyn Dever (Unbelievable) verdienen credits. En Michael Stuhlbarg zet (weer) een fraai personage neer. Zijn onverschilligheid is ‘infuriating’ bij gebrek aan een goed Nederlands woord. Langs meerdere lijnen ontvouwt zich een spannend verhaal met vooral zeer veel verliezers (doden). Het zal je niet onberoerd laten. Hulu levert een overtuigend drama dat goed is voor een 2e plaats.
1. Better Call Saul
Seizoen 1-6
Terecht wordt er zelden een serie toegevoegd in de bovenste regionen van ‘de beste series aller tijden’. Dit dient een uiterst zeldzame eer te blijven, alleen te verdienen door consistent ijzersterke, grensverleggende seizoenen te maken. Denk The Sopranos, The Wire, Mad Men en Breaking Bad. Jaren heb ik de prequel van laatstgenoemde serie genegeerd maar nu keek ik ‘em toch. Wauw, wát een serie. Ontzettend knap dat het ongeëvenaarde schrijfwerk, acteerwerk én de cinematografie een prequel (!) zo meeslepend kan maken. Dit is ‘character development’ van het hoogste niveau. En een serie eindigen zoals Better Call Saul eindigt toont waar vakmanschap dat zich kan meten met het einde van The Sopranos en Mad Men.
10. Derry Girls
Seizoen 3
Soms wil je terug in de tijd, niet? Bij Derry Girls is dat niet zozeer naar de ‘troubles’ in Noord-Ierland (het decor van de serie), maar terug naar die onbekommerde schooltijd waar je grootste zorg het eerstvolgende feestje was en het verminderen van de puistjes op je voorhoofd. In dit derde en laatste seizoen wordt de succesformule voortgezet én geperfectioneerd. De tieners Erin, Orla, Mary, Michelle en James maken de vreemdste dingen mee zonder dat het corny wordt. Een glansrol is wederom weggelegd voor katholiek schoolhoofd ‘sister Michael’. De hormonen knallen van je scherm en het is regelmatig errug grappig. Dialogen zijn scherp en vlot dus goed opletten voor maximale pret. De formule is na drie seizoen ook wel klaar dus op tijd gestopt. Zien we wel eens anders… Check alvast de leukste momenten om de smaak te pakken te krijgen.
9. Camping
Seizoen 1
Slechts één keer eerder keek ik een serie die zo compleet ‘off-the-rails’ ging, en die serie had dezelfde maker: Julia Davis. Dat was Sally4Ever en waarom ik slechts de zeer matige US remake van Camping keek en dit briljante origineel jaren liet liggen is me een spijtig raadsel. Hoe dan ook, ik weet niet eens goed wat ik nu verder moet schrijven. Het verhaal is zo compleet bizar dat het zich moeilijk op aansprekende wijze laat vangen in woorden. Sommige scènes moet je gewoon zíen. Ik kan alleen maar zeggen dat ik me meerdere keren kapot heb gelachen omdat je niet voor mogelijk hield dat het nóg absurder/ongemakkelijker kon worden. Reken maar van wel. Lena Dunham komt met haar remake niet in de buurt van deze Britse parel, haar cast ten spijt. Julia Davis is koningin cringe en ik hoop op meer. Pssst, de serie staat op Youtube…
8. Atlanta
Seizoen 4
Dit jaar kwam er niet één, maar twee seizoen uit van Donald Glover’s (Community) Atlanta. Het vierde was tevens het laatste seizoen. Het derde seizoen was vervreemdend vond ik, en overall een kleine teleurstelling. Toch draagt seizoen drie bij aan het succes van seizoen vier. Het is bij tijden surrealistisch, maar je slikt het als kijker. Het acteerwerk Earn, Paper Boi, Van en de vreemde Darius (ook te horen in BoJack Horseman) is zeer overtuigend, evenals de bizarre situaties waarin ze terecht-komen. Geld is er inmiddels in overvloed, maar ook alles wat daaraan vastkleeft. En het immer aanwezige racisme is daar. De subtiliteit daarvan weet Atlanta goed te vangen, maar ook andere thema’s als rijkdom-armoede, relaties en ouderschap komen aan bod. De ‘wheelchair lady’ die het op Darius gemunt heeft zal ik nooit vergeten. Dat onheilspellende geluid…
7. How to w/ John Wilson
Seizoen 2
Net als The Rehearsal bevindt deze serie zich in een zeer apart genre. Het is een documentaire over alledaagsheid in New York. Zo gaat aflevering twee van dit seizoen over de vele steigers die de stad permanent lijkt te hebben. De manier waarop hij dit verbeeldt in combinatie met zijn innemende voice-over is regelmatig tegen het ontroerende aan. Zelden komt hijzelf in beeld, maar hij laat je toch indirect kennismaken met John Wilson. Als kijker valt op dat over ieder beeld zorgvuldig is nagedacht en er zitten werkelijk prachtige vondsten bij. Als verteller is hij eigenlijk net zo ‘rauw’ als de beelden die hij schiet: alsof hij alles in één take heeft opgenomen. Dat ís niet zo, maar geeft een sterk gevoel van authenticiteit. Het is een mooie, excentrieke serie die zich moeilijk lat vatten in tekst: kijken dus. Het zijn (weinig) korte afleveringen.
6. Better Things
Seizoen 5
Al eerder landde Better Things in mijn eindejaarslijst. Seizoen 5 is het laatste seizoen en brengt de serie tot een subtiel ingetogen en tegelijkertijd hartverwarmend einde. Pamela Adlon speelt, schrijft en regisseert ijzersterk. De relatie met dochters blijft even complex evenals die met haar moeder, die af en toe de weg kwijt is. Geregeld kunnen ze elkaar niet uitstaan en toch zijn ze tot elkaar veroordeeld. Qua plot is het lekker losjes; als kijker geniet je van het (dis)functioneren van huize Sam zonder dat het verhaal de serie voortstuwt, maar niet zo langzaam als Rectify. Het is drama én comedy zonder in een slap compromis te belanden. De bende in de keuken, het gekibbel, de tieners die met hun ogen draaien en de matriarch met een flink bord voor haar hoofd. Nergens karikaturen, overal echt. Vaarwel. O ja, er is ook een podcast.
5. Somewhere Boy
Seizoen 1
Menig Britse serie kijk ik na een warme aanbeveling vanuit The Guardian en Somewhere Boy is daarop geen uitzondering. Met 5/5 sterren, een boeiend plot en een mistroostig kijkende jongen op de cover durfde ik het wel aan. En ik werd niet teleurgesteld. Danny heeft vanaf jonge leeftijd bij zijn vader in een afgelegen huis gewoond onder constante dreiging van monsters, aldus zijn vader. De werkelijkheid verandert bij Danny steeds meer in een illusie en op 18-jarige leeftijd ‘ontsnapt’ hij. Dat zet ik tussen aanhalingsteken omdat hij feitelijk niet fysiek gevangen zat. Mentaal des te meer. Danny komt wonen bij zijn tante en leert via teruggetrokken neef Danny (die ik ken uit Ladhood) de echte wereld kennen. De botsing van die twee werelden levert grappige, spannende en verdrietige momenten op. Er gaat veel uit van ‘anders’ zijn.
4. Undone
Seizoen 2
Een geanimeerde serie, gericht op volwassenen waarbij gebruik wordt gemaakt van rotoscoping. Simpel gezegd: je kijkt naar echt acteerwerk dat is ‘overgetrokken’ tot een animatie. Even wennen, maar erg overtuigend. De (Better Call Saul) Bob Odenkrik speelt Jacob, vader van hoofdrolspeler Alma (Rosa Salazar). Beide beschikken ze over het vermogen via hun brein – hetzij op soms ongecontroleerde wijze – terug in tijdslijnen te gaan. Dat vermogen brengt vanalles te weeg, vooral bij Alma zelf. In seizoen 2 neem je dit alles als kijker vanaf aflevering één voor lief, waardoor het seizoen direct diepte in kan. De techniek maakt dat (tijd)grenzen verlegd (kunnen) worden en dat levert mooie televisie op. Soms ‘mind-bending’. Het slot is wat ‘on-the-nose’ Amerikaans, maar: soit. En gelukkig zijn we de constante ‘is-ze-wel-of-is-ze-niet-gek’ vibe uit S1 kwijt.
3. The Bear
Seizoen 1
Toegeven, ik kreeg The Bear op mijn vizier vóór de hype er omheen. De kans was groot dat ik ‘em anders links had laten liggen. Een serie die door zoveel mensen geroemd wordt is inderdaad erg goed, maar valt daarmee in de praktijk vaak tegen omdat de verwachtingen niet worden waargemaakt. Hoofdrolspeler Jeremy Allen White zal een boeiende TV carrière tegemoet gaan, vermoed ik. Hij zet een sterke, getroebleerde Carmy neer die poogt de kabbelende broodjeszaak van zijn overleden broer van de grond te trekken. Hij wordt daarbij geconfronteerd met lastig personeel (dat óók rouwt) en lijken uit de kast. Tegenpool daarbij is de nieuwe Sydney (Ayo Edebiri) en (on)bedoeld de hele zaak steeds weer op scherp zet. Het is knap filmwerk, daar in die krappe keuken. Met een indrukwekkend, verlossend einde. Én een single-take.
2. Reservation Dogs
Seizoen 2
Vorig jaar wist seizoen 1 mij al bovengemiddeld te boeien, maar het was ook een seizoen dat haar genre nog moest vinden: keek ik nu vooral naar een comedy of vooral een drama? Seizoen 2 laat daarover geen twijfel bestaan: Reservation Dogs is vooral een drama, voorzien van her en der een grap, zogezegd. De gehele series wordt geschreven, geregisseerd en bestaat bijna uitsluitend uit inheemse mensen. Hoofdrolspelers Elora, Bear, Willy Jack en Cheese verwerken het verlies van Daniel ieder op hun eigen manier, en zijn op hun eigen manier ‘verloren’. Daarbij maak je als kijker kennis met de inheemse gebruiken van stammen in Noord-Amerika én de goedkope exploitatie daarvan – geregeld voer voor een lach. De scène waarin ze hun verdriet overkomen door het te delen bracht me tot tranen. Wauw.
1.Kamikaze
Seizoen 1
Deze serie wist mijn verwachtingen ruimschoots te overtreffen. Het is er eentje in het populaire genre ‘halfuur drama’ dat ook mij zeer goed bevalt. HBO Max gokte volgens mij goed met hun eerste Deense productie. Debuterend hoofdrolspeler Julie is een rijkeluiskind zo leer je als kijker in een tijdslijn. Dat blijkt ook wel uit haar houding, gedrag en uiterlijk. In de andere tijdslijn lijkt ze vastbesloten haar leven te beëindigen. Het contrast is enorm en gedurende het seizoen worden beide tijdslijnen aan elkaar geknoopt. Op zichzelf niet vernieuwend, maar het acteerwerk van de onbekende Marie Reuther brengt de serie naar grote hoogte. Het eenvoudige plot krijgt met haar de diepgang die het nodig heeft; de spreekwoordelijke kleur op de wangen. Mooie (woestijn)plaatjes maken het af. Gaat dat (haar) zien!
Honorable mentions
Industry
Seizoen 1
As we speak ben ik bezig in het 2e seizoen dus die kijk ik qua eindejaarlijstjes op het meest oneerbiedige moment van het jaar; de serie valt vermoedelijk tussen wal en schip, maar verdient dat niet. Het is HBO en derhalve zit er veel seks en drugs in deze serie – iets waar HBO vroeger het alleenrecht op had als Amerikaanse kabelzender. Ja, het is (te) gelikt, maar al die financiële prietpraat staat de spanning niet in de weg! Poeh.
Pam & Tommy
Seizoen 1
Als tiener heb ik een Pamela Anderson fase gehad. Laat ik het daarbij laten. Toen deze serie op mijn vizier kwam heb ik erg getwijfeld. Zit er genoeg verhaal in de sekstape van Pamela en Tommy voor 8 afleveringen? Ik waagde de gok en werd niet teleurgesteld. De onherkenbare Lily James speelt Pam met verve en ook Sebastian Stan lijkt in zijn element als Tommy. Seth Rogan en Nick Offerman (Parks and Recreation) maken het ensemble af.
The Rehearsal
Seizoen 1
Nathan Fielder schreef eerder voor HBO de ‘niche’ show Nathan for You. Daar wist hij me ruim 30 episodes te boeien met zijn bijzondere persoonlijkheid en curieuze off-beat humor. Vijf jaar later verwachtte ik iets soortgelijks met The Rehearsal, maar wat hij hier maakte is van een ander niveau. De serie start gestructureerd, maar gaat onderweg ergens linksaf om gaandeweg existentiële vragen te stellen. Kijken!
Porni
Seizoen 1 en 2
Deze Noorse Viaplay serie wordt gedragen door de zeer innemende hoofdrolspeelster Porni (Henriette Steenstrup) die als (single) moeder de meest ondankbare rol in het gezin lijkt te hebben. Er speelt zich constant vanalles af waardoor ‘tijd voor jezelf’ niet in haar woordenboek voor lijkt te komen. Het is vaak grappig, soms aandoenlijk, maar bovenal authentiek. Het derde seizoen is ook uitgezonden en kijk ik zeker zodra beschikbaar.
Avenue 5
Seizoen 2
Een serie als Avenue 5 kijk ik in eerste plaats voor de (vlijmscherpe) dialogen van HBO’s Armando Iannucci die eerdere het ronduit prachtig vileine Veep maakte. Het verhaal is opzettelijk flinterdun, maar in de totale chaos die ontstaat is het heerlijk smullen van de immer aanwezige onkunde. In dit seizoen zit een aflevering waarin het ruimteschip aankoppelt bij een ruimtestation met een kannibaal. Hardop lachen met Hugh Laurie.
People Just Do Nothing
Seizoen 1 t/m 5
Vorig jaar was het de Britse cult classic The IT Crowd, dit jaar werd het People Just do Nothing (en in 2023 Peep Show). Heerlijke, Britse humor onder aanvoering van het illustere gezelschap Grindah, Beats, Chabuddy G en Steves. Samen maken ze piratenzender Kurupt FM zonder enig gevoel voor realiteit of zelfreflectie. Uit dezelfde hoek keek ik ook spin-offs The Curse, Peakcock, Wannabe en later hopelijk nog Sneakerhead. Love it.
Tegenvallers
Trying
Seizoen 3
Seizoen 1 was verfrissend en bij seizoen 2 zag je de mindere kanten door de vingers vanwege dat leuke, eerste seizoen. Je weet wel, in de hoop dat het 2e seizoen het eerdere niveau in latere episodes nog zal halen. Meestal tevergeefs en terecht dat je dan jezelf toespreekt. Je hebt de tekenen aan de wand niet wíllen zien. Bij dit 3e seizoen is het gewoon huilen met de pet op. Wat een zoete, formulematige en lege prut.
Deadwind (Karppi)
Seizoen 3
Surfend op de immer voortdurende golf van Scandinavische noir, kwam achterblijver Finland in 2018 op de proppen met Karppi. Internationaal vond men kennelijk het volstrekt uit de lucht gegrepen Deadwind beter bekken. Enfin, aanbeland bij seizoen 3 moet je als kijker gewoon toegeven dat het inmiddels allemaal niveautje ‘net niet’ is. Er zijn slechtere series die je kan kijken, zeker. Maar ook tig betere dus doe dat vooral.
Bad Sisters
Seizoen 1
Mijn voornaamste bezwaar is de (speel)duur van deze serie van, jawel, Sharon Horgan die ons Catastrophe, Motherland en This Way Up bracht. En in mindere mate The Increasingly Poor Decisions of Todd Margaret met de briljante David Cross uit Arrested Development. En het innemende Moone Boy met Chris O’Dowd uit The IT Crowd. Dan ligt de lat terecht hoog en Bad Sisters heeft simpelweg te weinig inhoud. Het sleept teveel en dat is jammer.
After Life
Seizoen 2
In het 1e seizoen zit een scène waar ik nog steeds hartelijk om kan lachen. Uitgezonderd de laatste (zoete) aflevering was het heerlijk scherp, oprecht en soms eerlijk pijnlijk. Al met al een zeer geslaagde aanpak van Ricky Gervais om rouw en humor tot iets kijkenwaardigs te smeden. Het obligate 2e seizoen doet eigenlijk alles minder goed en lijkt teveel op de teleurstellende slotaflevering van seizoen 1. Hij maakte betere.
Chloe
Seizoen 1
Geen idee waarom deze belachelijke serie in eindejaarslijstjes belandt. En dan bedoel ik niet onder de categorie tegenvallers hè. Het is allemaal zo vreselijk onwaarschijnlijk en vergezocht. Soms (ik herhaal: sóms) word je voldoende gepakt door een serie dat ‘ie er mee wegkomt, maar wees gerust: dat gaat hier niet gebeuren. Ik kon niet anders dan het steeds te benoemen tot ergernis (én licht instemmen) van mijn vrouw.
Outlier
Seizoen 1
De Noren willen mee op de voornoemde Scandinavische noir golf en kwamen onder de imposante HBO Europe (R.I.P.) vlag met eendagsvlieg Outlier. De serie is in z’n geheel precies zo ongeïnspireerd als de poster van de serie. De hoofdrolspeelster is gewoon écht een irritante betweter, zo denk je gaandeweg. Het verhaal is er eentje om na 10 bladzijden de 1e bladzijde alweer kwijt te zijn. Jammer, HBO.