Zo kopt de recensie van Het Parool over deze film. Treffend want dit is zware kost. We volgen de Hongaarse Jood Saul Auslander, vertolkt door debuterende Géza Röhrig, van heel dichtbij tijdens zijn benauwende verblijf het vernietigingskamp Auschwitz. Hij hoort bij de Sonderkommando en werkt zo mee aan de letterlijke vernietiging van mensen. De nazi’s lieten dit nare werk graag over aan de Sonderkommando. Sonderkommando’s waren groepen van gevangenen die in vernietigingskampen onder dwang moesten meehelpen met het moord- en vernietigingsproces tijdens de Holocaust.
Om dit nog enigszins dragelijk te maken zit de camera dicht op Saul, heel dicht. De lens focust op zijn gelaat en daardoor blijft alle narigheid onscherp. Een verstandige en ook noodzakelijke keuzes, anders zou niemand deze film verdragen. Saul voert gedwee het werk uit en lijkt daarbij zijn emotie volledig te hebben uitgeschakeld. Het loopt regelmatig verdoofd door het kamp, alsof hij compleet immuun is voor al het menselijk lijden om hem heen. Een jongetje blijkt niet dood bij het ‘leegruimen’ van de gaskamer en Saul denkt dat het zijn zoon is. Deze jongen een Joodse begrafenis geven in plaats van verbrand te worden met de andere lijken is wat hem (en de film) verder drijft.
Twee dagen
In de twee dagen waarin we Saul volgen maken we, soms tegen de zin, kennis met alle (praktische) kanten van een vernietigingskamp. Een fabrieksmatigproces van vernietiging: van het ontvangst van de Joden op het station, de begeleiding naar de kleedkamer, het doorzoeken van de kleding op waardevolle spullen, het schreeuw uit de gaskamer, het verslepen en verbranden van de lijken. Tot aan het schrobben van de vloer en het scheppen van de as in een rivier. En opnieuw. Soms voelt de aaneenschakeling van scènes wat onnatuurlijk aan, maar doordat we Saul (letterlijk) kort op de huid zitten blijft het boeien. Niet in de laatste plaats door het besef dat dit echt zo gebeurd is..
Geef een reactie