Kerk + cultuur = kerkcultuur

De vakantie zit er weer op. Bij uitstek een tijd dat ene boek eens te lezen dat je vol verwachting, doch al maanden terug, al hebt aangeschaft. Zo had ik al enige tijd in de kast staan: ‘Oefenruimte’, door Sake Stoppels en ‘Centrum kerk’, door Tim Keller (speciale Nederlandse editie onder redactie van Stefan Paas). Beide boeken gaan over gemeente zijn en Jezus volgen anno nu en in de toekomst. Het inspireerde mij tot deze blog met de kaders over het onderwerp dat ik heb gedoopt: kerkcultuur.

Bezieling

Al eerder blogde zwager Len over het onderwerp ‘Wat bezielt de kerk?’ Hoe relevant is de kerk voor jou? Kan je, achterover leunend in je stoel, oordelen dat de kerk niet (meer) relevant is voor je? De conclusie is mijns inziens dat de kerk niet het vertrekpunt is. De kerk is een manier om praktisch invulling te geven aan het volgen van Jezus, als individu en als gemeenschap.

7keer7

In een vervolgpost deelde Len diverse links en filmpjes over dit onderwerp. Hij sloot af met een verwijzing naar 7keer7. Een beweging waar de afgelopen tijd veel aandacht voor is geweest, en ook terecht denk ik. Ze stellen de vraag: waar moet het heen in de toekomst met het christelijk geloof? Wat wensen we als christenen mee te nemen de toekomst in en wat wensen we liever achter te laten?

De conclusies van deze roadtrip verschenen op De Correspondent. Er was nogal wat kritiek op dus schreven ze ook daarop een reactie. Heel verstandig heeft men zich beperkt tot de inhoudelijke reacties. Hoe dan ook, gegeven de enorme belangstelling en aandacht voor deze beweging kunnen we stellen dat het onderwerp nu ‘hot’ is. Althans, ik stel dat dan maar.

Oefenruimte

Een boek dat ik zeker kan aanraden (een recensie hier). De term oefenruimte als beschrijving van de kerk spreekt mij aan. We zijn allen leerlingen, volgelingen. Geen kerkmensen, toch? De benaming discipel schap komt veelvuldig voor in het boek. Bekijk ook eens de blog van Zwolse predikant Jos Douma over dit onderwerp.

Maar hoe verhoudt dat zich concreet tot de mensen om ons heen, en onze cultuur? Dient de kerk ruimte te geven individuele vrijheid te geven of dient ze zich juist duidelijk af te zetten tegen de cultuur? Stoppels behandelt deze, en meer, vragen zeer uitgebreid in zijn boek en ik zal er in verdere blogposts aandacht aan schenken.

Centrum kerk

Een wat zwaarder boek, letterlijk en figuurlijk, is het nieuwe boek van Tim Keller. Hij stelt zich de vraag: ‘Hoe verkondig je het evangelie van genade en verzoening in onze moderne, post-christelijke samenleving?’ Zijn boek is vertaald naar de Nederlandse situatie en voorzien van reflecties door diverse theologen. Ook hier gaat het over het spanningsveld tussen cultuur en kerk. Via deze link krijg je een indruk.

Keller hamert op contextualisatie, een nieuwe term voor mij. Ook hier zal ik in een toekomstige blog aandacht aan schenken. Keller roept ons ook op, tot aan het onbehaaglijke, deel uit te maken van een nieuwe beweging: een missionaire gemeenschap met integraal pastoraat en kerkplanting hoog op de agenda. Dan wordt het alweer wat spannender. Het doet me denken aan de organisatie Nederland zoekt. Ook zij denken na over de toekomstige kerkcultuur en hoe deze zich dient te verhouden tot de cultuur en samenleving. Dit bericht is 1,5 jaar oud.

In alles

Zijn we bereid Jezus te volgen in de volle breedte van ons leven? Als het antwoord op die vraag ja is, zal je anders tegen ‘de kerk’ aankijken. De kerk is dan een gemeenschap van gelovigen die, net als jij, concreet invulling willen geven aan deze navolging. Dat beperkt zich niet tot een wekelijkse bijeenkomst, al dan niet aangevuld met andere kerkelijke activiteiten. Het volgen van Jezus krijgt vorm in bijvoorbeeld (ontleent aan Oefenruimte):

• het zoeken van God
• gebed
• werk
• studie
• geestelijke gemeenschap
• de zorg voor het lichaam
• het zorgen voor de ander
• gastvrijheid

Onlangs keek ik ook de serie ‘The Bible’ waarin vooral in de laatste paar afleveringen, waarin Jezus centraal staat, navolging heel concreet wordt. Ik kan hem je aanraden: hier te bestellen. Bijbelstudies vind je hier.

Verder op geloofsvoer

De komende tijd wil ik hier schrijven over kerk zijn anno nu, als collectief en als individueel lid van dat collectief. Ik voel me niet primair geroepen aan te haken bij de hernieuwde interesse in discipelschap, maar zal proberen je aan de hand van genoemde boeken te doen nadenken over de levensvatbaarheid van de kerk anno nu.

Een wat theoretische benadering maakt dat je al snel afstand moet doen van gebruiken, gewoontes, rituelen, voorkeuren etc. die sterk cultureel bepaald zijn. Niet dat deze per sé kwalijk zijn natuurlijk, maar we hebben er wel de kunst van gemaakt sommige bijzaken tot hoofdzaken te verheffen. Ik zal proberen dit te illustreren met praktische voorbeelden uit mijn eigen gemeenteleven. Vertrouwend op voldoende inspiratie op dit gebied wens ik je een fijne dag!

Photo Credit: archer10 (Dennis) via Compfight cc