Skip to main content

RE: De zevende profetie van Jesaja

| Dick Sluiter |
Vandaag reageert Dick op de vraag waarmee Renco vorige week zijn blog over de profetieën van Jesaja afsloot. En dan vooral Jesaja 53.

Altijd leuk om te reageren op Renco. Extra leuk omdat hij de te bespreken profetie een fascinatie noemt. En fijn dat ik de kans om mijzelf toe te lichten, helemaal omdat ik onbedoeld een stuk verwondering heb afgenomen. Mijn kans op rehabilitatie dus. Renco’s vraag: Hoe lees en interpreteer ik deze (of andere) profetieën die over Jezus’s komst lijken te gaan?

Jodendom

Een Bijbelboek in het Oude Testament geschreven door de profeet Jesaja. Al wordt door de moderne Bijbelwetenschap vraagtekens gezet bij zijn auteurschap van de laatste hoofdstukken. Het boek is geschreven aan het einde van de periode van de Babylonische ballingschap, en de tekst verwijst dan ook naar de beloofde verlossing van Israël (en de komst van de Messias). Om het ingewikkeld te maken: de 7 profetieën kunnen ook weer worden opgedeeld, waarbij de laatste 4 profetieën  vaak speciale aandacht krijgen, namelijk de  ‘servant songs’. Dit zijn Jesaja 42, 49, 50 en 52,53, waarbij Renco’s aangehaald profetie dus de 4e servant song is.

Het Bijbelboek Jesaja is ook onderdeel van de Tenach, het heilige boek van het Jodendom (39 boeken overeenkomstig met het Oude Testament). Dit is een belangrijke vaststelling, want de Joodse leer gelooft wel in de Messias, maar niet in Jezus Christus als vervulling van deze belofte. De komst van de Messias moet volgens hen nog steeds gebeuren. Dit is al een belangrijke aanwijzing dat de tekst niet letterlijk over Jezus kan gaan, maar dat dit veeleer een kwestie is van interpretatie. De tekst is namelijk op te vatten als een verwijzing naar een individu, maar ook naar een groep. Zelfs in de link van Renco’s blog naar de uitleg van de 7 profetieën, houden de auteurs zich verre van een eenduidige uitleg en spreken met vele slagen over arm.

Het Jodendom ziet in de tekst de dienaar symbool staan voor het volk Israël. Het volk Israël, met hun lange, tragische geschiedenis van onderdrukking, vervolging en lijden door de Assyriërs tot Nazi Duitsland, tot zelfs het hardnekkige antisemitisme van vandaag de dag, herkent in de beschrijving van de lijdende dienaar/knecht zichzelf.

Christendom

In het Nieuwe Testament staan talloze verwijzingen naar Jesaja 53 Bijbelboek en Jezus verwijst bijvoorbeeld in Lucas 22:37 naar zichzelf, zoals beschreven in dit hoofdstuk: 37Want ik zeg jullie: wat geschreven staat, moet in mij tot vervulling komen, namelijk: ”Hij werd gerekend tot de wettelozen”. Inderdaad, nu wordt voltrokken wat over mij gezegd is’.

Het door Renco aangehaalde vers van Jesaja, vers 53, is een bekende. Het vers, de lijdende knecht des Heren wordt in het Nieuwe Testament gezien als profetie over Jezus. Mattheüs 8:17; 17opdat in vervulling ging wat gezegd is door de profeet Jesaja: Hij was het die onze ziekten wegnam en onze kwalen op zich heeft genomen’. Handelingen 8: 32,33; 32Dit was het Schriftgedeelte wat hij las: ‘Als een schaap werd hij naar de slacht geleid; als een lam dat stil is bij zijn scheerder deed hij zijn mond niet open. 33Hij werd vernederd en hem werd geen recht gedaan, wie zal van zijn nakomelingen verhalen? Want op aarde leeft hij niet meer’.

Bovenstaande verzen lijken onomstotelijk over Jezus te gaan, ware het niet dat nergens zijn naam letterlijk genoemd word. John Wesley, grondlegger van het methodisme, schreef met een zelfde stelligheid: “it is so evident that ‘it’ is Christ who is here spoken of”.

Bril

Dat teksten onderhevig zijn aan interpretatie mag geen verwondering heten. Zolang als de Bijbel, maar ook boeken in het algemeen, bestaat, is de interpretatie van het gelezene in ‘the eye of the beholder’. Soms worden we bij de hand genomen door iemand die gespecialiseerd is in deze tekst: een wetenschapper, dominee of rabbi, maar ook onze lezing blijft gekleurd. Een rabbi zal de tekst waarschijnlijk typeren als een tekst over het volk Israël, waar een dominee de komst van Jezus Christus als de Messias verwoord ziet.

Met mijn christelijke bril lees ik de zevende profetie of de 4e servant song ook als een duidelijke verwijzing naar Jezus. Ik begrijp de verwondering en bewondering van Renco ook goed en ik volg zijn redenatie moeiteloos. Deze lezing zorgt ook voor een mooie interne consistentie binnen de Bijbel, het Oude Testament en het Nieuwe Testament zijn hier met elkaar verbonden.

Doe ik echter mijn wetenschappelijke bril op, dan hef ik toch, gedeeltelijk, bovenstaande verwondering op. Bij precieze bestudering van de tekst past alles toch niet helemaal zo naadloos op elkaar als gedacht. Maar ik zie in de ambiguïteit en multi-interpretabele leeswijze van de tekst toch ook weer schoonheid zitten. Er is ruimte in de tekst, ruimte om meerdere lezingen (en dus interpretaties) te rechtvaardigen en dat is ook heel wat waard.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Meer over Dick Sluiter

Dick is zo’n 35 jaar, getrouwd en vader van twee kinderen. Hij is zeer geïnteresseerd in alles wat met religie te maken heeft, van kunst tot wetenschap en van traditioneel tot postmodern.