Skip to main content

God’s Not Dead

Vandaag steekt Dick niet onder stoelen of banken wat hij van z’n eerste ‘christelijke film’ denkt. God’s not Dead moet het ontgelden.
| Dick Sluiter |

Mijn allereerste filmrecensie op geloofsvoer zou eigenlijk niet over deze film moeten gaan want er zijn zoveel betere films om nog te bekijken. Maar het is mijn allereerste ‘christelijke film’. Beter gespecificeerd: eentje geproduceerd (lees: betaald) door een christelijke organisatie met als enige doel het verspreiden van het gedachtegoed van het christendom (Pure Flix Entertainment) Een film die je zeker ook door die bril moet bekijken, maar zelfs dan viel het allemaal nog niet mee. En dan druk ik me nog zacht uit.

Film

Ik ben een filmliefhebber en houd van een goede film (van zwart wit films uit de jaren ’30 tot blockbusters anno nu). Dat wil zeggen: een goed verhaal (script, scenario) met dito beelden (cinematografie, camerawerk, aankleding etc.). Op het gebied van vorm en beelden was God is not dead nog prima te behappen, maar die inhoud… Ik las in een boek over de film en werd enigszins aangetrokken door de synopsis: Josh Wheaton, een vrome christen en eerstejaars student, schrijft zich in voor filosofielessen die gegeven worden door een dogmatische en argumentatieve atheïst. Professor Radisson eist dat al zijn studenten een verklaring ondertekenen dat God dood is, om te slagen. Josh weigert als enige in de klas dit te doen. De professor zet Josh daarom voor het blok: hij moet zijn standpunt verdedigen in een reeks debatten met hem en vervolgens beslissen de studenten wie er wint.

Dit klinkt als een intelligente film die met goede argumenten een geloofsdebat aangaat. De titel verwijst zelfs met een knipoog naar Nietzsche’s uitspraak “God is dood”. De film verdiende in Amerika een prima 62 miljoen, bij een budget van 11 miljoen. Mooie cijfers, maar de critici waren alom genadeloos in hun oordeel: 14 procent positief op Rotten Tomatoes. 16/100 Metacritic (6 critici). Mijn eigen oordeel was niet minder genadeloos.

God’s Not Dead


Het hoofdverhaal

Allereerst blijkt de professor Radisson in de film een nare, op de man spelende, kinderachtige man, die geenszins een normaal debat aangaat. Ik bedoel alleen al het uitgangspunt van de synopsis: waarom zou je in vredesnaam van je studenten eisen dat ze een tekst met God is dood ondertekenen? Een universiteit lijkt me bij uitstek de plek waar je hoor- en wederhoor, debatteren en dergelijke methoden leert toepassen. Niet een plek om God al bij voorbaat dood te slaan (pun intended).

De argumenten aangedragen door Josh zijn gemakkelijk te pareren, als je de professor in deze film realistisch zou willen weergeven. Maar nee, de universiteit lijkt wel een instituut totaal gericht op het vernietigen van geloof (religie), een even absurd als ongeloofwaardig uitgewerkt gegeven. En waarom moet de atheïstische professor zo’n nare man zijn? Waarom kan het geen vriendelijke, rustige, welbespraakte en intelligente man zijn? Dit is toch geen weergave van de ‘echte’ wereld?

De professor blijkt (uiteraard) ook een persoonlijk motief te hebben om atheïst te zijn ( het enige dat hem weerhoudt om christen te zijn lijkt de film te suggereren). De film baseert de debatten op (nog) onverklaarbare aspecten van het ontstaan van de aarde (singulariteit, sprongen in de evolutie). Maar durft niet toe te geven dat deze ‘gaten’ in de theorie niet logischer- of noodzakelijkerwijs met God beantwoordt hoeven te worden. Zonder God geen moraal durven ze verderop in het debat zelfs te stellen. Daar moet toch wel iets intelligents tegen in te brengen zou ik zeggen.

De bijverhalen

Verschillende zijlijnen in de film zijn: niet-gelovige advocaat wordt gediagnosticeerd met kanker om er dan achter te komen dat niemand naar haar omkijkt, behalve die christelijke rockband natuurlijk. Een pastoor krijgt zijn auto telkens niet gestart en moet leren vertrouwen op God, waarop de auto plots wel start. En een moslima die Jezus leert kennen.

Dat laatste voorbeeld is overigens een van de walgelijkste, meest karikaturale weergaven van een moslim die ik ooit gezien heb. De film kon vanaf dit punt dan ook niets meer doen om mij nog tot een enigszins mild eindoordeel te doen komen. De desbetreffende moslima leren we, zonder heldere inleiding, kennen als iemand die leeft onder het juk van haar gelovige, strenge vader, maar die heimelijk naar christelijke muziek/teksten luistert (waarom?). We moeten het maar allemaal aannemen, zullen we maar zeggen. Dan betrapt haar broertje haar tijdens zo’n stiekeme luistersessie en speelt dit door aan zijn vader (wederom, waarom?). De vader loopt prompt bij dochterlief naar binnen, slaat haar twee keer tegen de grond (!), om haar daarna het huis uit te zetten. Bij deze laatste scene kijkt hij wat moeilijk, wat moet doorgaan voor nuance of zoiets. Conclusie: moslims zijn erg nare mensen.

De professor verliest natuurlijk het debat (zonder dit ooit serieus aan te zijn gegaan), de hele collegezaal gaat achter de christelijke jongen staan en nu komt weer wat absurds: de professor wordt aangereden door een auto en bekeert zich op het punt van sterven. En van dit hele nare einde van de professor wordt alleen benadrukt hoe blij ze in de hemel zullen zijn met deze bekeerde atheïst (!).


Conclusie

Wat wil zo’n film nu eigenlijk bereiken? Als je al christelijk (typisch Amerikaanse evangelisch) bent (en naïef), dan bevestigt deze film alles wat je al wist. Zij denken dat je een niet-gelovige vriend of vriendin mee kunt nemen en dat die vervolgens geraakt wordt door de boodschap. Maar ik betwijfel of deze film ook maar iets teweeg brengt bij de meerderheid van de christenen of niet-gelovigen omtrent hun denkbeelden over het christendom (eerder een negatieve bevestiging).

De film heeft geen interessante inzichten, want neemt zijn publiek nooit serieus (behalve preken voor eigen parochie). De film durft geen vragen te stellen en daadwerkelijk de wereld weer te geven hoe hij echt is. De karakters gedragen zich nooit als echte mensen (en de film is duidelijk geen fantasie) en juist dat lijkt me toch basisvoorwaarde nummer 1 om mensen mee te krijgen in je verhaal.

En dan blijkt uit ‘comments’ op internet dat deze film nog een van de beste, meest genuanceerde christelijke films te zijn…

Iets meer over auteur Dick Sluiter

Dick is zo’n 35 jaar, getrouwd en vader van twee kinderen. Hij is zeer geïnteresseerd in alles wat met religie te maken heeft, van kunst tot wetenschap en van traditioneel tot postmodern.

Categorieën

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.